Dobrze zaprojektowany mały ogród będzie ozdobą domu i ulubionym miejscem relaksu czy spotkań z przyjaciółmi. Jak zatem zaplanować urządzenie ogródka, żeby maksymalnie wykorzystać jego potencjał?
Zaplanowanie i urządzenie małego ogródka to może być nadspodziewanie poważne przedsięwzięcie. Warto się do tego gruntownie przygotować. Przede wszystkim należy podjąć decyzję, czy będzie to przestrzeń użytkowa, przeznaczona do relaksu, czy tylko do podziwiania.
W niniejszym artykule przedstawiamy propozycje zaplanowania przestrzeni, omówimy decyzje, jakie się z tym wiążą oraz podpowiemy, jak obliczyć koszty takiego przedsięwzięcia. Przedstawimy efektywne sposoby wykorzystania przestrzeni, pomówimy o jej funkcjonalności oraz przedstawimy propozycje roślin, jakie warto posadzić.
Mały ogród, czyli jaki?
Ogródek przy segmencie często ma powierzchnię około 150-300 m2. Ogródki przy mieszkaniach położonych na parterze bywają niewiele większe od balkonu.
Mały ogród raczej nie będzie równie atrakcyjny i funkcjonalny jak duży ogród. Jednak jego urządzenie i utrzymanie nie wymaga tak dużo czasu i zasobów. Aby szybko osiągnąć efekt wow, możesz zakupić ładne meble i dodatki oraz pozwolić sobie na kupienie kilku dużych roślin, które będą zachwycać od razu po posadzeniu.
Trudno będzie w takim ogrodzie wygospodarować miejsce na narzędzia ogrodnicze czy kompostownik. Dlatego już na etapie projektowania pomyśl nie tylko o docelowym wyglądzie, ale także o pielęgnacji ogrodu.
Aranżacja: styl czy wygoda? Na co zwrócić uwagę?
Urządzanie małych ogrodów przypomina projektowanie wnętrz - tu również liczą się funkcjonalność i jakość materiałów. Wyrazisty styl budujesz nie tylko przez umiejętne wykorzystanie przestrzeni, ale przede wszystkim przez materiały, meble i dodatki.
Możesz eksperymentować z zestawieniami kolorystycznymi i nastrojem przez wprowadzanie roślin sezonowych w donicach czy zmianę koloru poduszek i innych dodatków. W twojej aranżacji ważny jest detal, bo wszystko jest w zasięgu wzroku.
Co z tą przestrzenią? Czy ogród przed domem może być większy?
Sposoby na optyczne powiększenie przestrzeni
Zamaskowanie granic ogródka pozwoli uzyskać iluzję przestrzeni. Posadzenie pnączy czy żywopłotu wzdłuż ogrodzenia to mało. Wzdłuż granic ogródka rozmieść rośliny o różnych formach i wielkościach, a nawet spróbuj ukształtować kilka planów. Jeśli będzie trudno wzrokiem objąć całą przestrzeń do linii ogrodzenia sprawisz, że ogródek będzie wyglądał na większy.
Pożyczony krajobraz - Shakkei - w tradycji ogrodów chińskich i japońskich jedną z metod projektowania ogrodów było “Zapożyczanie krajobrazu”. Widoczny za ogrodem element krajobrazu, np. odległa góra, stanowił istotny element kompozycji. Jeśli za ogrodzeniem twojego ogrodu znajduje się taki element - np. drzewo sąsiada albo stary mur - uwzględnij jego znaczenie w projekcie.
Małe zróżnicowanie poziomów - lepiej unikać dużego zróżnicowania terenu. Prawdopodobnie uzyskasz dwie przestrzenie o wyraźnych granicach, co spowoduje, że ogród wyda się mniejszy. Ewentualna różnica poziomów nie powinna wynosić więcej niż 50 cm.
Rośliny: kontrasty i szczegóły - dobierając rośliny, skup się na detalu. Liczą się kontrasty i indywidualna struktura. Nie kieruj się wyłącznie kolorami kwiatów. Wysokie rośliny powinny być przejrzyste i lekkie. Kupując rośliny, pytaj zawsze o ich maksymalne wymiary.
Wysokie elementy - wprowadź trochę wysokich roślin. Stosuj konstrukcje dla pnączy - trejaże. Zmienisz postrzeganie granic ogrodu i uzyskasz podział na plany.
Skala - pilnuj wielkości i proporcji pomiędzy meblami i roślinnością. Nie przesadź z ilością i wielkością mebli.
Czy mały ogródek może mieć wiele funkcji?
Warzywniak - jeśli chcesz hodować warzywa lub zioła, wydziel niewielką rabatę. Na start wystarczy już 1m2. Zastosuj donice tekstylne - wtedy łatwiej ci będzie co roku dostosować wielkość ogrodu warzywnego do zmieniających się potrzeb i zmieniać aranżację.
Jakie rośliny wybrać?
Dobierając rośliny, kieruj się ich docelową wielkością i formą. Rośliny należy sadzić gęsto, unikając gromadzenia wielu egzemplarzy tego samego gatunku koło siebie. Im większa różnorodność roślin, tym bardziej przyciągają one uwagę, przez co ogród wydaje się większy i złożony. Pod drzewami sadź dużo bylin. Kompozycję możesz uzupełnić roślinami jednorocznymi w donicach.
Zastanów się, czy potrzebujesz zakładać trawnik. Być może wystarczy ci taras z płytek lub desek lub powierzchnia wysypana żwirem z leżakiem na popołudniową kawę. Utrzymanie nawet niewielkiego trawnika zmusi cię do zakupu kosiarki, areatora, skaryfikatora i innych narzędzi. Ponadto trawnik wymaga częstego podlewania.
Uwaga! Twój ogród jest na stropie garażu podziemnego? Zanim zaczniesz prace dowiedz się, jak wygląda system odprowadzania wody deszczowej (drenażu). Zapytaj właściciela budynku, jaka jest grubość substratu (ziemi) w ogrodzie. Ważne, żebyś wiedział, jakie są maksymalne dopuszczalne obciążenia konstrukcyjne stropu. Dzięki temu będziesz wiedział jakie rośliny warto posadzić.
W małym ogrodzie nie ma zbyt wiele miejsca na drzewa i krzewy, ale możesz zaszaleć z bylinami. Eksperymentuj, kupuj i testuj.
Obecnie w szkółkach można kupić setki bylin i ich odmian i wciąż pojawiają się nowe. Jeśli w danym miejscu roślina nie chce rosnąć, możesz wiosną przesadzić ją w inne miejsce lub do donicy.
Ile kosztuje mały ogród? (linkujemy do wpisu jak zaprojektować ogród)
Koszt założenia ogrodu zależy między innymi od wielkości działki, skali i złożoności projektu oraz użytych materiałów. Będzie się również różnić w zależności od terenu i regionu. Do tego należałoby uwzględnić, czy ogród zostanie założony od zera, czy teren wymaga wcześniejszego uporządkowania, czy przekształcamy istniejący ogród.
Istotnym pytaniem jest również to, czy zabierasz się do tego samodzielnie, czy wolisz skorzystać z pomocy profesjonalistów (projektantów zieleni oraz wykonawców). Na te pytania musisz sobie odpowiedzieć, zanim rozpoczniesz planowanie.
Co należy uwzględnić, obliczając koszty założenia ogrodu?
-wstępne prace terenowe (uporządkowanie, wyrównanie, przygotowanie)
-koszt wykonania tarasu (jeśli go nie ma) lub utwardzonej nawierzchni (żwir, kostka) zakup, przewóz i przygotowanie ziemi pod rośliny
-trawnik
-zakup i sadzenie roślin
-zaplanowanie podlewania i drenażu (jeśli to konieczne)
-oświetlenie (jeśli to konieczne)
-meble tarasowe, donice, ozdoby ogrodowe
-narzędzia do pielęgnacji
Ponieważ czynników jest wiele, to trudno uściślić koszty - mogą one się wahać od kilku tysięcy złotych do dowolnej sumy, którą zdecydujesz się przeznaczyć na ogród, jego umeblowanie, oświetlenie i ozdoby.
Koszty możesz również rozłożyć w czasie, pracując nad ogrodem stopniowo i dokupując rośliny w miarę chęci i możliwości. Nawet przy małym budżecie dasz radę osiągnąć świetne efekty. Pomysły na mały, ciekawy ogród możesz czerpać z internetu, mediów społecznościowych i pism ogrodniczych. Warto na pewno też rozejrzeć się po okolicy i zobaczyć, jakie rośliny rosną tam naturalnie, jakie kwiaty się przyjmują i kwitną.
Najważniejsza jest decyzja co do funkcji ogrodu i przygotowanie go pod posadzenie podstawowych roślin. I oczywiście czerpanie przyjemności zarówno z prac ogrodniczych jak i z przestrzeni, którą stworzyliśmy.